اتیلن گلیکول به انگلیسی (Ethylene glycol) یک ترکیب شیمیایی با شناسه پاپ کم ۱۷۴ است. اتیلن گلیکول از اتیلن و به وسیله اتیلن اکساید ساخته می‌شود.
فرمول اتیلن گلیکول
از واکنش اتیلن اکساید با آب بر طبق فرمول زیر گلیکول بدست می آید :
C2H4O + H2O = C2H4 (OH)2
در ادامه این مقاله همراه با ما باشید تا علاوه بر شناخت کامل با اتیلن گلیکول بتوانید با کاربردها و مصارف مختلف آن از جمله در سردخانه آشنا شوید.
کاربرد اتیلن گلیکول
۵۰ درصد اتیلن گلیکول و ۵۰ درصد آب، مقاومت یخ زدگی را تقریبا به منهای ۴۰- درجه سانتیگراد می‌رساند. همزمان نقطه جوش به ۱۰۸ درجه سانتی گراد می‌رسد.
با این نقطه جوش ۱۰۸ درجه سانتیگراد و فشار موجود در سیستم خنک‌کنندگی خودرو، عملا نقطه جوش به ۱۲۰ درجه سانتیگراد رسیده و با نقطه جوش بالاتر عمل کارکرد موتور بهتر خواهد بود.
اتیلن گلیکول خالص در منهای ۱۱- درجه یخ می زند حال آنکه از مخلوط آب با اتیلن گلایکول نقطه انجماد پایین تری بدست می آید.
مخلوطی از ۵۰ درصد اتیلن گلیکول و ۵۰ درصد آن نقطه انجماد را تقریبا به منهای ۴۰- درجه سانتی گراد می رساند.
-
کاربرد اتیلن گلیکول؛ خنک سازی
در حال حاضر بیشترین مصرف این ماده به منظور تولید سیال خنک کننده موتور است. از این ماده به عنوان ضدیخ در سردخانه بالای صفر و خودرو و ماشین آلات استفاده می‌شود.
-
کاربرد اتیلن گلیکول؛ جلوگیری یخ زدگی
در سیستم خنک کنندگی خودروها مایع اتیلن گلایکول عمل اساسی مقابله با یخ‌زدگی را ایفا می‌کند ولی به علت خورنده بودن این ماده به آن بازدارنده‌های ضد خوردگی اضافه می‌کنند تا از زنگ‌زدگی جلوگیری شود.
-
کاربرد اتیلن گلیکول؛ کاهش اشتعال پذیری
به دلیل قابلیت اشتعال پایین در هواپیما استفاده می شود.
انواع اتیل گلیکول
گلایکول ها انواع مختلف دارند که عبارتند از :
- مونو اتیلن گلایکول (MEG)
- دی اتیلن گلایکول (DEG)
- تری اتیلن گلایکول (TEG)
مونو اتیلن گلیکول (Monoethylene Glycol)
منو اتیلن گلایکول یک ترکیب آلی است که به عنوان ضد یخ در وسایل نقلیه و پیش ماده برای پلیمرها مورد استفاده قرار می‌گیرد. مونواتیل گلایکول در حالت خالص، مایعی بی رنگ ، بی بو و سمی می باشد و مزه ای شیرین دارد.
کاربرد مونو اتیلن گلیکول
- مونو اتیلن گلایکول در صنعت پلاستیک
- مونو اتیلن گلایکول در تهیه رزین ها و فیبرهای پلیمری
- مونو اتیلن گلایکول در تولید الیاف پلی استر، بطری های نوشیدنی و فیلم های بسته بندی
- مونو اتیلن گلایکول در تولید جهانی این محصول به تولید ماده اولیه پلی استر پلی اتیلن ترفتالات (PET)
بسته بندی منو اتیلن گلیکول
منو اتیلن گلایکول به صورت فله و بشکه های ۲۳۰ کیلوگرمی پلمپ و گالن ۲۰ لیتری موجود می باشد.
دی اتیلن گلایکول (Diethylene glycol)
نام ماده : ۲- هیدروکسی اتوکسی اتان دی ال
نام تجاری : دی اتیلن گلایکول
سایر اسامی : اتر (۲- هیدروکسی اتیل)، دی گلایکول، گلایکول اتر.
- دی اتیلن گلایکول ترکیبی آلی ، شفاف ، نمگیر و بی بو است. این ماده با آب و حلال های آلی امتزاج پذیر است. دی اتیلن گلایکول دارای دو گروه اتیلن است که بوسیله یک اتم اکسیژن به یکدیگر متصل شده اند.
- دی اتیلن گلیکول مانند سایر الکل های دو عاملی –OH است.
- اتیلن گلایکول را با نام های Diethylene glycol 5-pentanediol dithydroxy diethyl ether، ۲-oxybisethanol 3-oxa-1 ethylene diglycol نیز شناخته می‌شود.
کاربرد دی اتیلن گلایکول
- رزین های پلی استر
- نرم کننده ها
- حلال نیتروسلولز
- پلی یورتان
- تولید TEG
بسته بندی دی اتیلن گلیکول
دی اتیلن گلایکول به صورت فله و بشکه های ۲۳۰ کیلوگرمی پلمپ و گالن ۲۰ لیتری موجود می باشد.
تری اتیلن گلیکول (Triethylene glycol)
تری اتیلن گلایکول یک ترکیب آلی از خانواده الکل های دو عاملی یا دی ال است و به عنوان پلاستی سایزر وینیل مصرف می شود. تری اتیلن گلایکول دارای سمیت بالایی است. همچنین این ماده در وسایل آنتی میکروبی نیز استفاده می شود. گلایکول به عنوان ماده نمگیر گاز طبیعی و در سیستم تهویه مطبوع به کار گرفته می شود.
روش تولید تری اتیل گلیکول
در صنعت تری اتیلن گلایکول به همراه دی – تترا و منو اتیلن گلایکول در واکنش اکسیداسیون اتیلن در دمای بالا و در حضور کاتالیزور اکسید نقره حاصل می شود.
کاربرد تری اتیلن گلیکول
صنعت نفت و گاز ، جاذب رطوبت ، نساجی ، کاشی و سیمان.
جهت مطالعه بیشتر جهت کاربرد اتیلن گلیکول مقاله تونل انجماد موجود در سایت را نیز بخوانید.
1. به چه دلایلی از گاز اتیلن در صنعت کشاورزی استفاده می شود؟
زیرا با استفاده از گاز اتیلن می توان از خراب شدن میوه ها جلوگیری کرد.
2. عوارض گاز اتیلن برای انسان چیست؟
این ماده برای پوست مشکل پیش نمی آورند ولی ممکن است با تماس دست به آن ممکن است موجب یخ زدگی شدید شود.
