چیلر ها از جمله تجهیزات مهم در سیستم سرمایش می باشند. در واقع چیلر نوعی پمپ گرمایی به حساب می آید. این تجهیزات سرمایشی ، گرما را از فضای داخلی می گیرند و آن را از طریق برج خنک کننده یا کنداسور هوایی به فضای خارجی هدایت می کنند.
حرارتی که از سیال گرفته شده، به عنوان یک محصول جانبی ، یا باید به محیط خارج دفع شود یا برای مقاصد گرمایی استفاده شود. تفاوت عمده این سیستم سرمایشی با کولر گازی در این است که توان و ظرفیت چیلر خانگی نسبت به کولر گازی بسیار بالاتر است
در طراحی و انتخاب دستگاه سرمایشی مورد نیاز باید به برخی فاکتور های مهم و کلیدی از قبیل عملکرد ، بازده ، تعمیر و نگهداری و اثرات زیست محیطی و چرخه عمر محصول توجه زیادی شود. کاربرد عمده چیلر سرمایشی در اماکن مسکونی متوسط و بزرگ و یا موارد صنعتی می باشد. این تجهیزات سرمایشی عموما در موارد زیر به کار گرفته می شوند:
چیلر و سیستم کنترلی آن
طرز کار چیلر
سیستم سرد کننده خانگی سیستم تهویه مطبوع خانگی و صنعتی سیستم نگهداری مواد غذایی صنایع شیمیایی صنایع پزشکی صنایع فلزی
این تجهیزات با به کار گیری یک سیکل جذبی یا ترکیبی سرمایش انجام می دهند در واقع سیال مبرد طی عبور از سیکل ترکیبی ابتدا فشرده شده سپس با عبور از کندانسور تا حدودی گرما از دست می دهد و بعد از عبور از شیر فشار شکن دمای آن بیشتر شده و به صورت بخار در می آید ، در سیکل جذبی نیز شبیه سیکل ترکیبی ابتدا مبرد تبخیر می شود و با عبور از کندانسور و شیر فشار شکن دمی آن افت پیدا می کند این بخار مبرد وظیفه سرمایش آب فن کویل را دارد و پس از آن دوباره به سیکل بر می گردد و قرآیند سرمایش تکرار می شود.
کاربرد چیلر
از انواع چیلر در سیستم های تهویه مطبوع ساختمان و موارد صنعتی استفاده می گردد. در ادامه به تشریح هر بخش پرداخته شده است.
کاربرد در سیستم تهویه مطبوع ساختمان
دستگاه چیلر به عنوان زیر مجموعه سیستم تهویه مطبوع به حساب می آید. در سیستم تهویه مطبوع ساختمان ها معمولاً آب سرد تولید شده در تجهیزات تامین کننده سرما به درون مبدل حرارتی یا کویل هواساز وارد شده، تا هوای جریانی بر روی کویل را خنک کند. هوای خنک شده به صورت مستقیم یا توسط کانال به فضای مورد نظر که نیاز به سرمایش دارد منتقل می شود. سپس آب سرد یا همان سیال مبرد که طی فرآیند مذکور در کویل ها گرم شده است، مجدداً در سیستم گردش می یابد تا طی سیکل تبرید خنک شده و مجددا وارد چرخه می شود.
در هواساز ها ، گرمای نهان و محسوس از هوا به آب در گردش منتقل می شود. بنابراین، بدین صورت هوا و رطوبت اتاق کنترل می شود. چیلر تهویه مطبوع در تناژ مختلف تبرید جهت تامین سرمایش بکار گرفته می شوند. دمای آب سرد خروجی این تجهیزات تامین کننده سرمایش متناسب با نیاز و کاربرد آن مابین ۱٫۵ تا ۷ درجه سلیسیوس متغیر می باشد.
کاربرد در صنعت
در کاربرد صنعتی ، آب سرد و یا هر سیال سرد دیگر را می توان توسطاین سرماساز تامین کرد. چیلر صنعتی اکثراً جهت خنک کردن تولیدات و ماشین آلات در بازه وسیع صنعتی به کار می رود. کاربرد عمده این تجهیزات سرمایشی در صنایع پلاستیک و تزریق و قالبگیری دمشی، فلزکاری و برش با روغن ، ریخته گری ، پردازش شیمیایی ، تولید مواد غذایی و آشامیدنی ، تولید سیمان ، ماشین کاری ، تجهیزات جوشکاری ، تجهیزات نیروگاهی ، هوای فشرده ، دستگاه های لیزر و MRI می باشد.
اجزای چیلر
اجزای اصلی شامل کمپرسور یا ژنراتور ، کندانسور ، شیر فشار شکن و اواپراتور چیلر است.
انواع چیلر
این تجهیزات به دو گروه اصلی تقسیم می شوند:
چیلر تراکمی چیلر جذبی
هر دو نوع سرماساز بر سه اصل اساسی و اولیه ترمودینامیک زیر استوار هستند:
گرمای نهان میعان و تبخیر نقطه جوش و فشار کاری جهت انتقال گرما
همچنین می توان این تجهیزات سرمایشی را بر اساس چگونگی خنک شدن ماده مبرد نیز به دو گروه آب خنک و هوا خنک تقسیم بندی کرد. تفاوت چیلر تراکمی و چیلر جذبی در نحوه و چگونگی ایجاد برودت می باشد. چیلر تراکمی با انرژی الکتریکی کار می کند در حالی که عمده مصرف چیلر جذبی انرژی حرارتی تولید شده در بویلر از سوخت های فسیلی و یا گرمای اضافی به دست آمده در واحد های جانبی یا یوتیلیتی یک کارخانه می باشد.
چیلر تراکمی سفید با کندانسور هوایی
چیلر تراکمی با کندانسور هوایی
چیلر تراکمی
اساس کار در چیلر تراکمی ، ایجاد اختلاف فشار توسط کمپرسور در دو سمت سیال مبرد است. بنابراین ، اختلاف فشار ایجاد شده سبب به جوش آمدن مایع مبرد و تبخیر آن می شود. از طرفی تبخیر با گرفتن حرارت همراه بوده و این امر باعث سرد شدن محیط و یا سیال در گردش حامل سرما می گردد. گرمای جذب شده توسط ماده مبرد توسط جریان اجباری هوا یا آب از مبرد دفع می گردد بنابراین می توان چیلر تراکمی را بر اساس نحوه سرد کردن ماده مبرد به دو نوع چیلر هوا خنک ( کنداسور هوایی ) و چیلر آب خنک ( کنداسور آبی ) تقسیم کرد.
همچنین چیلر تراکمی را می توان از نظر نوع عملکرد کمپرسور به چهار گروه دسته بندی نمود:
چیلر رفت و برگشتی
در چیلر رفت و برگشتی، مبرد در کمپرسور پیستونی رفت و برگشتی و توسط سیستم سیلندر پیستونی متراکم و گرم می شود و سپس به سمت کندانسور فرستاده می شود. این نوع کمپرسور، بیشتر در سیستم های تهویه مطبوع ارزان قیمت پر کاربرد است.
چیلر اسکرو
یکی از نسل های جدید سیستم های سرمایش تراکمی ، چیلر اسکرو است. این تجهیزات سرمایشی تراکمی اسکرو به دلیل استفاده از کمپرسورهای اسکرو یا مارپیچ به این نام شناخته می شود. یکی از خصوصیات مهم کمپرسور اسکرو نسبت به کمپرسور رفت و برگشتی ، قابلیت کنترل ظرفیت و راندمان بالای آن می باشد. همچنین جریان راه اندازی پایین و میزان قطعات کمتر نیز از ویژگی های مثبت کمپرسور اسکرو می باشد.
چیلر اسکرال
این دستگاه نیز نسل جدید سیستم سرمایش در صنعت تهویه مطبوع می باشد در این نوع از تجهیزات سرمایشی تراکمی کمپرسور اسکرال جایگزین کمپرسور پیستونی رفت و برگشتی شده است. به همین دلیل به نام چیلر اسکرال یا حلزونی شناخته می شود. کمپرسور اسکرال عموما از دو حلزون غیر هم محور تشکیل شده است ( یکی ثابت و دیگری متحرک ).
چیلر سانتریفیوژ در محیط باز
چیلر سانتریفیوژ
یکی دیگر از انواع سرماساز تراکمی، چیلر سانتریفیوژ است. چیلر تراکمی سانتریفیوژ به واسطه سیکل تبرید خاصی که دارد و نحوه عملکرد کمپرسور ها در مقایسه با سایر انواع تراکمی ضریب عملکرد و راندمان بالاتری دارد. نحوه عملکرد کمپرسور سانتریفیوژ بر اساس نیروی گریز از مرکز می باشد یکی از مهمترین مزایای این سیستم های تراکمی ، تامین بار سرمایشی زیاد با استفاده از یک دستگاه سرمایش است. از دیگر مزایای کمپرسور سانتریفیوژ سر و صدای بسیار کم، لرزش پایین، هزینه تعمیرات و نگهداری پایین به دلیل تکنولوژی بالا کنترل پذیری خطی می باشد.
چیلر جذبی، شامل یک ژنراتور ، جاذب ، کندانسور و اواپراتور جرارتی می باشد. در ژنراتور ماده مبرد آغشته به محلول لیتیوم برماید در معرض گرما قرار گرفته و در فشار بالا به جوش می آید پس از عبور از کندانسور میعان می شود و دمای پایینی دارد . در این سیکل جذبی ماده مبرد حرارت آب خنک کننده محیط مثل آب فن کویل را می گیرد و خود ، تبخیر می شود. چیلر فن کویل از پرکاربردترین تجهیزات برای سرمایش ساختمان است.
انواع چیلر جذبی
این تجهیزات که بر پایه فرایند جذب کار می کنند ، به دو دسته تقسیم می شوند:
چیلر جذبی تک اثره
چیلر جذبی دو اثره
یکی از انواع سیستم سرمایشی جذبی ، چیلر جذبی تک اثره است که خود به سه دسته تقسیم می شود. نحوه کارکرد هر سه مشابه بوده و در هر کدام حداقل از یک مولد حرارتی استفاده شده است.
تک اثره با تغذیه بخار که در آن مولد حرارتی از بخار داغ تغذیه می کند. تک اثره با تغذیه آب داغ ( دمای بالای ۱۰۰ درجه سانتیگراد ) تک اثره با تغذیه آب گرم (دمای زیر ۱۰۰ درجه سانتیگراد) که در آن مولد حرارتی از آب گرم تغذیه می کند.
یکی دیگر از انواع سیستم های سرمایش جذبی ، چیلر جذبی دو اثره است که در مقایسه با نوع تک اثره دارای سیکل تبرید کامل تری می باشد. سیستم دو اثره نیز خود به دو دسته تقسیم می شود.
دو اثره با تغذیه بخار دو اثره شعله مستقیم که از نسل جدید تجهیزات سرمایشی جذبی می باشد. در یک چیلر شعله مستقیم مبدل حرارتی به طور مستقیم با شعله در تماس است. در این تجهیز سرمایشی شعله مستقیم با قرار دادن ژنراتور دما پایین در سیکل و با استفاده از سیستم تهویه مطبوع با اختلاف دمای بالا راندمان بالایی ( COP = 1.43 ) حاصل خواهد شد.
ضریب عملکرد چیلر
راندمان چیلر با ضریب عملکرد COP ارزیابی می شود این راندمان از تقسیم انرژی ( سرمایی ) خروجی ( بار چیلر ) به انرژی حرارتی ورودی به ژنراتور یا انرژی ورودی به کمپرسور به دست می آید. انتخاب نوع چیلر ، نوع مبرد – جاذب در چیلر جذبی ، تعداد مراحل جذب و میزان تعمیر و نگهداری تأثیر زیادیی در عملکرد و COP مربوط به این دستگاه دارد.
ضریب عملکرد چیلر تراکمی از چیلر جذبی عموما بالاتر است. به طوری که ضریب عملکرد چیلر جذبی کمتر از یک و ضریب عملکرد چیلر تراکمی معمولا بالاتر از ۲ محاسبه می گردد. البته در انتخاب نوع دستگاه باید به نوع حامل انرژی مصرفی و در دسترس بودن انرژی همچنین ارزش و قیمت آن نیز توجه نمود.
ضریب عملکرد چیلر جذبی تک اثره مابین ۰٫۶ الی ۰٫۸ می باشد. ضریب عملکرد چیلر جذبی دو اثره نزدیک ۱ است. ضریب عملکرد چیلر تراکمی مابین ۲ الی ۶٫۱ می باشد.
مقایسه چیلر جذبی و چیلر تراکمی
در سیستم های سرمایش با ظرفیت برابر، چیلر تراکمی در مقایسه با جذبی فضای کمتری را اشغال می کند. مصرف آب سیستم تراکمی هوا خنک نسبت به سیستم جذبی کمتر است. برای استفاده از چیلر تراکمی در مناطق مختلف محدودیتی دیده نمی شود حتی در مناطق گرم و مرطوب ، اما در چیلرجذبی امکان استفاده بهینه ( ظرفیت های زیاد ) در مناطق گرم و مرطوب وجود ندارد. اثرات زیست محیطی تجهیزات تراکمی نسبت به تجهیزات جذبی کمتر است. ظرفیت برج خنک کن در سیستم مجهز به سرمایش تراکمی به مراتب کمتر از سیستم جذبی می باشد.
نحوه انتخاب چیلر
برای انتخاب چیلر مناسب باید پارامتر های زیر را در نظر گرفت:
شرایط آب و هوایی محل نصب دستگاه قیمت دستگاه انتخابی نوع انرژی در دسترس ( برق یا بخار گرم ) قیمت انرژی مصرفی و در دسترس بودن آن هزینه تعمیر و نگهداری عمر مفید تجهیزات ابعاد دستگاه سرد کننده تجهیزات پیرامونی هزینه نصب
منبع:سایت صنایع غذایی
یکی از محصولات برجسته شرکت صنایع برودتی برادران حقیقی سردخانه دومداره می باشد.
ساخت سردخانه دو مداره چیست ؟
سردخانه دو مداره ، یکی از انواع سردخانه است که قابلیت عملکرد هر دو حالت سردخانه زیر صفر و سردخانه بالای صفر را داراست.
در سردخانه دو مداره بایستی پس از تخلیه سردخانه (بالای صفر یا زیر صفر) در یکی از این حالات و تغییر به حالت دیگر (بالای صفر یا زیر صفر) اتاق سردخانه را با مواد نانو ضدعفونی و شستشو کرد که پس از بارگیری مجدد باعث بو گرفتن محصول جدید نشود.
نگهداری محصولات مختلف در شرایط بهینه، نیاز به سردخانه های مجزایی دارد که از نظر اقتصادی امکان پذیر نیست.
به عبارت دیگر سردخانه دومداره انبارهایی هستند که توانایی نگهداری و ذخیره مواد غذایی را در دمای پایین دارند.
سردخانه ها معولا در انواع سردخانه های زیر صفر، بالای صفر، دو مداره و دو منظوره تولید می شوند. در این مقاله قصد داریم انواع سردخانه ها را بررسی کنیم.
گاهی اوقات شرایطی پیش می آید که در آن محصولات در سالن های زیر صفر یا بالای صفر کاهش پیدا می کند و ظرفیت سالن خالی می ماند.
در سردخانه های دو منظوره این قابلیت وجود دارد که دما به بالا یا زیر صفر قابل تغییر باشد تا بتوان از آن ها در ذخیره محصولات مختلف استفاده کرد.
انواع سردخانه دو مداره
سردخانه های زیر صفر : سردخانه های زیر صفر برای ایجاد شرایط انجماد و دمای زیر صفر طراحی و ساخته می شوند.
از سردخانه های زیر صفر برای ذخیره و نگه داری مواد غذایی فاسدپذیر مانند گوشت دام و طیور و محصولاتی مانند همبرگر، بستنی و پنیر پیتزا استفاده می شود.
در ایران سردخانه های زیر صفر با قابلیت ایجاد دمای حداکثر ۳۲ درجه زیر صفر و در ظرفیت های ۱.۵ تا ۷۰ اسب بخار تولید می شوند.
سردخانه های بالای صفر : سردخانه های بالای صفر برای ایجاد شرایط دمای سرد بالای صفر و معمولا ۱ تا ۵ درجه سانتی گراد ساخته می شوند.
از این سردخانه ها برای نگهداری موادی مانند میوه و سبزی استفاده می شود زیرا دمای زیر صفر منجر به فساد میکروبی، شیمیایی یا فیزیکی این مواد می شود.
استفاده از این سردخانه ها نیازمند اعمال فرایندهای سردکردن، درجه بندی، التیام، واکس زنی و بسته بندی محصولات است.
ساخت سردخانه دو مداره
صنایع برودتی برادران حقیقی با بیش از ۳۵ سال سابقه درخشان در امر اجرا و ساخت انواع طراح های سردخانه های صنعتی در کشور آماده ارائه مشاوره در فرایند راه اندازی و ساخت سردخانه زیر صفر و بالای صفر می باشد.