تاثیر ورقه های گریپ گارد بر کنترل پوسیدگی ارقام انگور کشمشی،صاحبی و لعل در سردخانه (بخش ۱)

چکیده

سردخانه، این پژوهش در سال ۱۳۸۹ در سردخانه مرکز آموزش فنی حرفهای شیروان بهصورت آزمایش فاکتوریل با پایه کاملا تصادفی با ۳ تیمار و ۳ تکرار مورد بررسی قرار گرفت. برداشت خوشه ها در ۲۰ شهزیور ماه انجام شد. پس از خنک کردن اولیه و جدا نمودن حبه ها ی پوسیده و آلوده،ورقه ها ی گریپ گارد حاوی متابی سولفیت سدیم به غلظتهای مختلاف ۷% -۱۰%-۱۳% در پایین و وسط جعبهها قرار داده شد و در هر جعبه مقدار ۵ کیلوگرم انگور قرار داده شد. جعبه ها به سردخانه ای با دمای صفر درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی ۹۰-۹۵ درصد منتقل و برای مدت ۱۲ هفته نگهداری شد. هر ۴ هفته یک بار به صورت تصادفی نمونه برداری و صفاتی مانند طول پدانکل، طول و عرض خوشه، طول وعرض حبه، میانگین وزن یک حبه و وزن خوشه ها اندازگیری شد. در پایان هفته دوازدهم اندازه گیری میزان گوگرد باقیماناده نمونه ها یادداشت برداری شد. نتایج آزمایش ها نشان داد که درصد آلودگی قارچی و پوسیدگی در اثر استفاده از ورقه های حاوی متا بی سولفیت سدیم کاهش معنی داری داشت. نتایج تحقیق نشان داد که استفاده از این ورقه ها باعث جلوگیری از کاهش وزن خوشه شد. در طول این تحقیق ورقه های متابی سولفیت سدیم ۱۳% باعث حفظ بهتر خصوصیات کمی و کیفی انگور شد و میزان باقی مانده سولفیت در حبه ها در پایان دوره انبارداری در حد استاندارد بود و حفظ این خصوصیات در رقم کشمشی بهتر از رقم صاحبی و لعل بود. .

واژههای کلیدی : آلودگی قارچی، انگور، کنترل پوسیدگی ورقه، های حاوی متا بی سولفیت سدیم

مقدمه

انگور یکی از مهمترین محصولات باغی در دنیا و ایران به شمارمی رود و تمام ارقام تجاری موجود در ایران ازاینگونه میباشند .بر اساس آمار سال ۲۰۰۵ خواروبار جهانی سطح زیر کشت انگور در دنیا ۷۳۲۰۴۴۵ هکتار است که ایران با ۲۷۰ هزار هکتار سطح زیر کشت در مقام هفتم جهان جای دارد .میزان تولید انگور در دنیا در حدود ۶۶۴۱۳۳۹۳ تن با متوسط عملکرد ۹۰۷۲ کیلوگرم در هکتار میباشد، که ایران با تولید حدود ۲/۸ میلیون تن در رتبه ششم دنیا جای دارد همچنین بر طبق آمار منتشرشده از سوی وزارت کشاورزی در سال ۱۳۸۰ استان فارس با ۲۶ درصد و استان خراسان با ۱۹ درصد مساحت تاکستان های ایران به ترتیب مقام های اول و دوم سطح زیر کشت کشور را دارا هستند.اما ازنظر میزان تولید استان خراسان با تولید ۱۷/۱ درصد بیشترین میزان تولید را در بین استان های ایران داشته است بیماریهای قارچی مهمترین عامل تخریب و فساد محصولات کشاورزی بعد از برداشت است و تلفات ناشی از بیماری ها ازنظر اقتصادی میتواند بسیار مهم باشد. ارزش اقتصادی تلفات بعد از برداشت میوه ها خیلی بیشتر از تلفات در باغ است،زیرا برای هزینه میوه های تلفشده بعد از برداشت علاوه بر هزینه باغ باید هزینه برداشت،انتقال و نگهداری در سردخانه را نیز اضافه کرد و درواقع سرمایه بیشتری برای میوه های بعد از برداشت در مقایسه با میوههای موجود در باغ مصرف میشود .

امروزه برای کنترل پوسیدگی قارچی،کاهش قهوه ای شدن چوب خوشه وحبه و افزایش عمر انبارداری انگور در سردخانه و طی حمل ونقل،از ورقه های آزادکننده گاز دی اکسید گوگرد استفاده می شود. انگور لعل یکی از ارقام انگور تازه خوری است که در استان خراسان شمالی کشت میشود. انگور لعل به واسطه داشتن حبه های درشت، آبدار و طعم مطلوب قیمت آن بالا است واز اهمیت بالایی برخوردار است . انگور صاحبی نیز باه دلیل بازارپسندی و کیفیت بالا قیمت آن در بازار بالا است و انگور کشمشی جزء انگورهای تازه خوری بی دانه است شرایعی و همکاران ( شرایعی ۱۳۸۳ ) از ورقه گریپ گارد با غلظت های ،۴ و۷ و ۱۰ درصد متا بای سولفیت سدیم در دو ردیف درته و وسط جعبه ها برای نگهداری ارقام انگور کالاهداری و کج انگوری خراسان در سردخانه اساتفاده کردند.نتایج آن ها نشان داد پوسیدگی و درصد آلودگی قارچی در اثر استفاده از این ورق ها کاهش و میزان ویتامین ث در اثر افزایش غلظت متابی سولفیت سدیم افزایش می یابد. و میزان باقیمانده دی اکسید گوگرد در پایان آزمایش درصد استاندارد بود.

چینک گزارشی دارند که اساتفاده از ورقه های آزادکننده دی اکسید گوگرد در جعباه های انگور از رشد قارچ،تغییر رنگ چوب خوشه و دم حبه ها جلوگیری کرد. وینکر و همکاران گزارش دادند. استفاده از گاز دی اکسید گوگرد در سردخانه های نگهداری انگور،پوسیدگیها ی ناشی از کپک خاکستری کلادسپوریوم آلترناریا را کنترل می کند، و زخم های ایجادشده در دوره چیدن و بسته بندی را به طور کامل ضدعفونی میکند. هدف از این تحقیق افزایش مدت نگهداری انگور لعل با حفظ خصوصیات استاندارد،و کاهش قارچهای مولد پوسیدگی، همچنین از افزایش باقیمانده سولفیت در میوه جلوگیری کند.

مواد و روشها

به منظور اجرای طرح ، تاکستانی در شهرستان شیروان روستای ورگ انتخاب گردید.در ۲۰ شهریورماه ۱۳۸۹ برداشت انگور در صبح انجام شد و پس از برداشت به محل سایه منتقل شد،برای مدت ۶ تا ۲۴ ساعت در دمای ۴ تا ۵ درجه سانتی گراد نگهداری شدند. بلافاصله بعد از برداشت،آلودگی قارچی میوه ها، پوسیدگی حبه ها، طول پدانکل،طول و عرض خوشه،طول و عرض حبه،متوسط وزن یک حبه ،وزن خوشه نمونه ها اندازه گیری شد.

قبل از قرارگیری انگور در جعبه ها، حبه های آلوده، له شده و نارس جدا و خوشه ها ازلحاظ اندازه و تراکم مرتب شدند . جعبه ها وسردخانه قبل از استفاده با محلول وایتکس ضدعفونی شدند. ورقه های حاوی متا بی سولفیت سدیم با غلظت ۱۳،۱۰،۷ درصد در دو ردیف در ته و وسط جعبه ها در داخل ۵ کاغذ آبسور دولایه قرار داده شدند. در هر جعبه پلاستیکی ۵ کیلوگرم انگور قرار داده شد. جعبه های تیمار شده به مدت ۱۲ هفته در دمای صفر درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی ۹۰ درصد نگهداری شدند و هر ۴ هفته یکبار از آن ها به صورت تصادفی نمونه برداری و آزمایش های لازم طبق روش های زیر انجام شد. مقدار سولفیت باقیمانده در پایان دوره انبارداری اندازه گیری شد.

برای محاسبه کاهش وزن خوشه ها از هر واحد آزمایش یک خوشه انتخاب و در داخل کیسه فریزر سوراخ دار قرار گرفت، وسپس داخل جعبه ها گذاشته شدند.در مراحل اندازه گیری صفات این خوشه توزین وثبت شد.

برای محاسبه آلودگی حبه ها،از هر واحد آزمایش ۳۰ حبه انتخاب شد وبا توجه به علایم قارچی موجود روی آنها وشمارش تعداد حبه های آلوده در صد آلودگی محاسبه شد .

• اندازه گیری باقیمانده سولفیت میوه ها به روش تیتراسیون اکسیداسیون – احیا

در آخر دوره انبارداری میزان باقیمانده سولفیت (۲-So3 ) میوهها با روش غیر مستقیم یدومتری (Idometeric ) اندازهگیری شد. سرانجام نتایج حاصل از اندازه گیری با کمک نرم افزار کاام پیوتری C-MSTAT آنالیز ومحاسبه گردید.

علاقه مندان جهت کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند به سایت 
صنایع برودتی برادران حقیقی مراجعه کنند.